23 augustus 2021

In de ban van de Polyp

In de Doesburgse woonkamer van Rutger Kappes (31) staat een gondel. Terwijl de wanden rood kleuren door de verlichting aan de achterkant van het attractiekarretje, kijkt de medewerker van Ubbink naar zijn koninklijke Polyp-wand. Aan de muur hangen namelijk foto’s van koningin Juliana en een jonge Willem-Alexander in de kermisattractie waar hij zo gek op is. “Je zou me wel een Polyp-diehard kunnen noemen”, zegt Rutger lachend.

Verhaal-58-In-de-ban-van-de-Polyp_1920x1280px_1

Urenlang kan hij vertellen over zijn avonturen in de wondere wereld van de Polyp, een kermis- en pretparkattractie die bestaat uit vijf of zes armen met aan iedere arm vier of vijf bakjes (gondels) waarin je kan zitten. Hij kent de hele geschiedenis van de Polyp en dreunt zo de namen op van de Polypen die overal in de wereld staan. Zo heb je de Happy Spider, Crazy Polyp, Dancing Monster en de Octopussy.

Avonden lang struint Rutger het internet af om erachter te komen waar de attracties zijn gebleven. Want als de eigenaar ervan af wil, raken ze nog weleens uit het beeld van de liefhebber. “Er moet er bijvoorbeeld één staan in Peru, maar ik weet nog niet waar precies.” Als hij ze eenmaal gevonden heeft, legt hij contact met de nieuwe eigenaren. Hij heeft zodoende foto’s en informatie uit landen als Saoedi-Arabië, Japan en Irak.

“Laatst heb ik de Crazy Tarantula in Saoedi-Arabië gevonden, in Abha”, vertelt Rutger, terwijl hij foto’s laat zien die hij heeft ontvangen van de onderhoudsmonteur. De Polyp staat op een zanderige vlakte in het zuidwesten van het Arabisch schiereiland. “Hij ziet er ontzettend slecht uit. Kijk, hij lekt aan alle kanten. Zo zonde.”

Zijn fascinatie is fascinerend. Voor de niet-Polyp-liefhebber is zijn bewondering voor de attractie moeilijk voor te stellen, maar door de manier waarop Rutger erover vertelt word je vanzelf enthousiast. “Volgens mijn moeder keek ik als klein kind al naar de techniek onder de attractie. Alles vind ik mooi aan de Polyp. De complexe techniek. De vormgeving. De sierlijkheid. Eigenlijk is het gewoon kunst.”

In 2015 krijgt hij de kans van zijn leven als hij op Marktplaats een gondel te koop ziet staan. "Het was alleen een karkas met bij elkaar gezochte verlichting die het niet deed." Toch slaat hij zijn slag. Hij koopt de gondel en verdiept zich in de geschiedenis ervan. Hij wist dat-ie destijds door Heideveld Polyester in Heerde gemaakt is, dat overigens alle polyester onderdelen voor de Polyp produceerde. De 5-armige Polyp werd vanaf 1970 gebouwd door Bakker-Denies in Apeldoorn. De 6-armige variant (in de volksmond, Spider) werd vanaf 1979 tot 1992 gebouwd door Bakker-Denies en later door CAH in Apeldoorn. Zij waren de enige in de wereld die de zesarmige Polypen hebben gemaakt. Hij denkt dat er iets meer dan dertig zesarmige Polypen op de wereld zijn.

Met een simpele rekensom kom je dan uit op zo’n negenhonderd zesarmige Polyp-bakjes die er op de wereld zijn. Een daarvan staat bij Rutger in huis. Inmiddels kent hij de hele geschiedenis van zijn gondel. De gondel is onderdeel van de Spider, die in 1982 gemaakt is voor het Engelse pretpark Alton Towers. Daarna heeft de Spider in Nederland op de kermis gestaan. Nu heeft die een Duitse eigenaar. Als die in 2015 de attractie gaat opknappen, verkoopt hij de oude gondels.

Verhaal-58-In-de-ban-van-de-Polyp_1920x1280px_2

“Omdat de gondel compleet gerestaureerd moest worden, heb ik contact gezocht met het bedrijf in Heerde dat ze gemaakt heeft”, vertelt Rutger. “In eerste instantie hadden ze daar geen zin in, maar de directeur die vroeger nog eraan gewerkt heeft, nam later toch contact met mij op. Hij vroeg of-ie mocht komen kijken”

Het bezoekje leidt tot het gewenste resultaat. Omdat een andere Polyp — de Pandora — ook nieuwe gondels nodig heeft, wordt er een mal gemaakt voor een nieuwe polyester zitting en beugel. En het bedrijf heeft nog tot zijn grote verbazing nieuwe verlichting en sierstrips voor Rutgers gondel liggen! “Alles bij elkaar heeft de hele renovatie wel drie jaar geduurd.”

Het is voor Rutger iedere dag waard geweest. “Er is een droom voor mij uitgekomen.” De glimlach die tevoorschijn komt als hij naar zijn gondel kijkt, bewijst wel dat daar geen woord aan gelogen is.

‘Dankbaar voor de kansen’

Al sinds zijn vijftiende werkt Rutger Kappes (31) voor Ubbink. Hij hoort bij het team dat namens sociale dienst Laborijn voorbereidend werk doet in de productiehal. Hij is weliswaar officieel niet in dienst van Ubbink, maar zo voelt dat wel.

“Ik heb hier de kans gekregen om mezelf te ontwikkelen”, vertelt Rutger. “Ik heb zo veel geleerd en ben enorm gegroeid door het werk dat ik hier mag doen. Ik had eerder wat meer moeite met sociale contacten. Ik ben in al die jaren veel socialer geworden. Ik ben Ubbink echt dankbaar voor de mogelijkheden die ze mij geven.”

Meer verhalen

Europa Cup

Europa Cup

Als een volleyballer van Ubbink Orion begint aan zijn zweefvlucht door de Doetinchemse sporthal Rozengaarde, houden de supporters hun adem in. De ogen van drieduizend man zijn volledig gefocust op de dunbevolkte postzegel in het hart van Rozengaarde, waarop in 1982 de finale om de landstitel tegen Starlift wordt gespeeld. Zelfs het huisorkest in de hoek van de hal valt stil, de trompettist rust even met zijn hoofd op de kop van zijn instrument.

Lees meer