9 augustus 2021

Engelandvaarder

Als Beatrix op 30 april 1980 is ingehuldigd als koningin, loopt een man uit Doesburg vanuit de Nieuwe Kerk de Dam op. ‘De koningin is ingehuldigd. Hoera, hoera, hoera!’, roept hij. Zijn naam? Ben Ubbink, een van de bekendste Doesburgers en zoon van Willem Herman Ubbink, broer van Ubbink-oprichter Barend Ubbink en mededirecteur in de beginjaren van het bedrijf.

Verhaal-27-Engelandvaarder_1920x1280px

Ubbink is door Beatrix aangewezen als een van de twee herauten, een nogal middeleeuwse functie, maar anno 1980 zijn het de mensen die op symbolische wijze aan het volk verkondigen dat Beatrix is ingehuldigd.

De benoeming van Ben heeft waarschijnlijk te maken met zijn rol in de Tweede Wereldoorlog. Hij is namelijk bekend geworden als verzetsstrijder, geheim agent en als een van de weinigen die de het zogeheten Englandspiel overleeft.

Verzet

Op het moment dat de oorlog uitbreekt, studeert Ubbink aan de zeevaartschool in Delfzijl. Hij is fel antinazi en wil per schip naar Engeland varen om zich daar aan te sluiten bij het verzet. Via Zweden, Rusland, Perzië, Brits-Indië en Zuid-Afrika lukt het hem om Londen te bereiken.

Met een Brits toestel vliegt Ubbink op 29 oktober 1942 naar Nederland, waar hij na een parachutesprong vlak bij Amerongen terechtkomt.

Het Nederlandse verzet zal hem opvangen en onderbrengen op een geheime locatie. Daarna gaat hij helpen bij het plegen van aanslagen en het onderhouden van contacten met Engeland.

Maar Ubbink loopt regelrecht in de val van de Duitsers en wordt naar de gevangenis in het Brabantse Haaren gebracht. Al 42 andere geheim agenten zijn hem voorgegaan. Maar Ubbink weet op een spectaculaire manier uit de gevangenis te ontsnappen met medegevangene en spion Pieter Dourlein. Het doel is om zo snel mogelijk Engeland te bereiken om te waarschuwen voor het verraad.

In Engeland wacht, na een lange reis door Europa, de zoveelste teleurstelling. In plaats van dankbaarheid te ontvangen voor hun onthullingen, worden ze gezien als Duitse spionnen. Beiden komen terecht in de beruchte Brixton-gevangenis, waar alleen de zwaarste criminelen worden ondergebracht. Pas na bemoeienis van de Nederlandse autoriteiten in Londen worden ze vrijgelaten.

Verhaal-27-Engelandvaarder_1920x1280px_2

Ubbink heeft na de oorlog diverse opleidingen gevolgd en wordt aangenomen bij de Nederlandse Scheepvaartunie. Van 1947 tot 1972 heeft hij vrijwel altijd in het buitenland gewoond; onder andere in Iran, Irak, Mozambique, Zuid-Afrika, Kenia en Tanzania. Ubbink heeft wel de erkenning gekregen die hij verdiende, maar weigert tot 1954 de onderscheiding van de Bronzen Leeuw. De reden is dat Piet Dourlein de militaire Willemsorde kreeg, een hogere onderscheiding. Ubbink concludeert daaruit dat hij een mindere prestatie heeft verricht.

Maar in 1954, als Ubbink in Zuid-Afrika woont, komt prins Bernhard op bezoek en organiseert de Nederlandse kolonie een feestelijke avond. Volledig onverwacht roept de prins Ubbink naar voren en speldt hem de Bronzen Leeuw op. Omdat Ubbink de prins niet wil beledigen, accepteert hij de onderscheiding.

Eind jaren zeventig ontstaat opnieuw belangstelling voor de Tweede Wereldoorlog, met name voor het Englandspiel. Dat resulteert onder meer in een televisieserie, waarvan deel drie aan Ben Ubbink is gewijd. De aandacht moet ook de reden zijn geweest dat Ubbink op 30 april 1980 als heraut mag verkondigen dat Beatrix is ingehuldigd.

Doesburg Vertelt heeft een uitgebreid levensverhaal over Ben Ubbink geschreven. Klik hier en lees alles over het leven van Ubbink.

Meer verhalen

In het zonnetje

In het zonnetje

In de hele 125-jarige geschiedenis zijn er al heel veel ‘Ubbinkers’ in het zonnetje gezet, omdat ze hun bedrijfsjubileum hadden behaald. En laten we wel wezen: zoiets zegt toch heel veel! Het fotoarchief van Ubbink loopt dan ook over met foto’s van jubilarissen die door de directeur worden bedankt voor hun jarenlange inzet.

Lees meer
Doesburg: Hanzestad en vestingstad

Doesburg: Hanzestad en vestingstad

Vergeet Amsterdam en Rotterdam. Dat zijn in de middeleeuwen slechts kleine dorpjes. Helemaal in vergelijking met Doesburg. De stad aan de IJssel ontwikkelt zich vanaf de veertiende eeuw namelijk tot een machtige handelsplek, doordat zij onderdeel is van het Hanzeverbond.

Lees meer