Land:
Terug

Het dak van de toekomst is slim

Elektrificatie was de afgelopen jaren hét antwoord op de vraag naar een duurzame woningen. Door de eisen die BENG stelt aan het aandeel hernieuwbare energie wordt er bijna geen nieuwbouwhuis opgeleverd zonder zonnepanelen en warmtepomp. En ook de bestaande bouw ging mee. Stijgende energiekosten en voldoen aan de labeleisen voor huurwoningen waren daar debet aan. Terwijl subsidies en financiële regelingen, zoals de salderingsregeling, duurzame investeringen extra aantrekkelijk maakten.

Maar zoals met alle stimuleringsmaatregelen gaat: er komt een eind aan. Alleen is altijd de vraag wanneer. Op 13 februari 2024 stemde de Eerste Kamer tegen de afschaffing van de salderingsregeling gestemd, maar het kabinet Schoof is van plan de salderingsregeling vanaf 1 januari 2027 compleet en zonder overgangsregeling te schrappen. Als het dan zover is: is het dan nog steeds aantrekkelijk om zelf energie op te wekken? Het antwoord daarop is ja. Zelfs al wordt de rekensom anders.

Kennisdocument Vitaliteit van het dak Download hier het kennisdocument

Niet salderen biedt zekerheid

In de ogen van consumenten maakt de salderingsregeling de aanschaf van zonnepanelen aantrekkelijk. Salderen is een bonus, al wordthet bijna gezien als een verworven recht om teruggeleverde energie te verrekenen met de verbruikte elektra. Op zich niet vreemd. In 2004 is in Nederland de salderingsregeling ingevoerd en meer dan twee decennia konden bewoners en bedrijven profiteren van de verrekenmethode. Maar de schoen begon te wringen, omdat over de teruggeleverde stroom ook geen energiebelasting, opslag duurzame energie, btw, transportkosten of opslagkosten berekend worden. Terwijl de teruggeleverde energie wel getransporteerd en opgeslagen moet worden. De kosten hiervoor werden door de energiemaatschappijen omgeslagen over alle gebruikers, waardoor huishoudens zonder zonnepanelen meebetaalden. Dat is de reden dat tegenwoordig steeds meer energieleveranciers een terugleverheffing in rekening brengen.

Doordat de salderingsregeling en terugleverheffingen veel onzekerheden kennen is het raadzaam om conservatief te calculeren. Óf om de mogelijkheden te onderzoeken om in ieder geval het eigen elektraverbruik af te dekken. Bijvoorbeeld met behulp van een thuisbatterij gekoppeld aan een energiemanagementsysteem (EMS). Stroom kan dan op een later moment (als de zon niet schijnt) gebruikt kan worden. Daarnaast kan je met een EMS strategisch laden.

Lees meer hierover in het kennisdocument
HoriSun

Rapport 'Afbouw salderingsregeling'

In 2022 publiceerde TNO een update over het effect van de afbouw salderingsregeling op de terugverdientijd van investeringen in zonnepanelen. Bij de berekening werd rekening gehouden met de kabinetsplannen uit 2019, waarbij de salderingsregeling tussen 2025 en 2031 geleidelijk werd afgebouwd. Maar ook met het direct stopzetten van de salderingsregeling is rekening gehouden. Bij de berekening is rekening gehouden met een ‘referentiesysteem’ van 10 zonnepanelen bij gunstige oriëntatie van zonnepanelen. De conclusies van TNO zijn:

  • Huishoudens die in 2022 investeerden in zonnepanelen verdienen met het voorgestelde afbouwpad hun investering in 5 jaar terug.
  • De terugverdientijd loopt terug tot iets minder dan 7 jaar als er in 2027 zonnepanelen worden aangeschaft, omdat de salderingsregeling dan al deels is afgeschaft.
  • Wordt de salderingsregeling direct teruggebracht tot 0% dan is de terugverdientijd voor zonnepanelen 8,7 jaar.
    Ter vergelijking: blijft de huidige salderingsregeling van kracht dan is de terugverdientijd 4,5 jaar.

Energie in eigen beheer?

Gemiddeld wordt er per woning per jaar circa 1.200m3 gas (omgerekend 12.000kWh) en 2.700kWh elektra gebruikt. Door beter geïsoleerde woningen en zuiniger cv-ketels daalde het gasverbruik afgelopen jaren met meer dan 25%. Eenzelfde trend is te zien bij het stroomverbruik op de meter. Vooral zonnepanelen dragen hieraan bij. Apparaten zijn weliswaar zuiniger geworden, maar omdat het aantal toeneemt heeft apparatuur geen invloed op de daling.

De vraag is echter: hoe kan het energieverbruik nog verder dalen? Welke maatregelen moeten woningbezitters daarvoor treffen? Voor wie nog geen zonnepanelen heeft is dat een goede optie. Terwijl gas besparen met een (hybride) warmtepomp effectief is. Daar staat echter tegenover dat het totale stroomverbruik stijgt. En juist dat laatste is een punt van aandacht, omdat het net de invoeding van zonne-energie moeilijk aankan en de toekomst van de salderingsregeling onzeker is. Een slim energiemanagementsysteem (EMS) kan veel onzekerheid wegnemen.

Hoe werkt een EMS?

Energiemanagementsystemen (EMS) regelen de energiehuishouding door (huishoudelijke) apparatuur van energie te voorzien afhankelijk van het stroomaanbod, de weersverwachtingen en/of de energieprijzen. Het systeem verwerkt informatie van energiestromen realtime én op basis van historische gegevens, waardoor de energiehuishouding zelfstandig wordt en de zelf opgewekte energie maximaal ingezet wordt. Zo kan een EMS bijvoorbeeld bepalen wat de meest geschikte tijd is om de auto op te laden, de warmtepomp te activeren óf de wasmachine te draaien.

Doordat het EMS verschillende informatiebronnen raadpleegt worden slimme keuzes gemaakt die de energievraag en het -aanbod bij elkaar brengen in een eigen ecosysteem. Met als doel alle energie die op het dak wordt opgewekt te behouden en in te zetten voor de eigen huishouding.

Lees meer hierover in het kennisdocument

Meer informatie

Kennisdocument Vitaliteit van het dak: Het vitale dak is de toekomst

Kennisdocument Vitaliteit van het dak: Het vitale dak is de toekomst

De letterlijke vertaling van vitaal is ‘voor het leven van groot belang’. En dat geldt zeker voor het dak.

Lees meer
DakWijs configurator

DakWijs configurator

Met de DakWijs configurator bepaal je zelf eenvoudig welke materialen je nodig hebt voor jouw hellende dak.

Lees meer
Word DakWijs met Ubbink

Word DakWijs met Ubbink

Er is geen bouwdeel dat op zoveel fronten moet presteren als het dak. In de basis om beschutting te bieden, maar het dak anno nu laat ook de roadmap naar een duurzame toekomst zien.

Lees meer